Aan de Kosboulevard en rondom het strand Nesselande worden regelmatig lege patronen lachgas gevonden. Het lijkt een trend te worden ook bij de jeugd in en rondom Nesselande. Wat zijn de risico’s?

Bij recreatief gebruik van lachgas in Nederland (minder dan 10 ballonnen en maandelijks of minder frequent), worden geen gezondheidseffecten verwacht. Het gebruik van lachgas verloopt meestal zonder problemen. Daarom denken velen dat lachgas volkomen veilig is. Er zijn echter wel degelijk risico’s als je extreem veel neemt, of op een onveilig manier gebruikt. Ook is het verslavingsrisico nog onduidelijk.

Bij extreem heftig gebruik en langdurig gebruik is B12 tekort een risico. Neurologische schade zou dan kunnen ontstaan als je klachten negeert. Meestal treedt dit pas op na maanden of jarenlang frequent gebruik (RIVM, 2016). Er zijn rapportages van mensen die bij veelvuldig gebruik in korte tijd (50-100 ballonnen in één sessie van 3 uur) en bij langduriger stevig gebruik (dagelijks 10-20 ballonnen gedurende tien dagen) neurologische klachten ontwikkelen (Van Amsterdam et al., 2015).

De risico’s:

• Als de lachgas direct vanaf de spuitbus wordt ingenomen kun je je mond en luchtwegen bevriezen. Daarom worden ballonnen gebruikt om het gas in op te vangen.
• Tegenwoordig wordt lachgas ook in tanks verkocht aan consumenten en dat brengt nieuwe risico’s met zich mee. Bij langdurig tappen zal namelijk de onderkant van de tank bevriezen waardoor je het risico loopt op bevriezingsletsel als je ermee in contact komt. Een voorzorgsmaatregel die niet bij iedereen bekend is is dat je een tank daarom moet plaatsen in een beschermende kuip of warm water bak.
• Je kunt je verwonden doordat je je bewegingen minder goed onder controle hebt, of flauwvalt.
• Je kunt misselijk en duizelig worden.
• Gebruik van veel lachgas op één gelegendheid bijvoorbeeld meer dan 10 ballonnen) kan leiden tot hoofdpijn de volgende dag.
• Tintelingen in handen en voeten, met name bij gebruik van grotere hoeveelheden.
• Het combineren van lachgas met drugs geeft een grotere kans op een bad trip, of paniekaanval.
• Als je verkouden bent kan het trommelvlies beschadigen doordat lachgas uitzet in lucht en daardoor extra druk geeft. Dat kan leiden tot oorpijn en gehoorschade.
• Bij chronisch gebruik van lachgas treedt een tekort aan vitamine B12 op. Dit kan tot neurologische stoornissen leiden. Deze effecten zijn (deels) omkeerbaar.
• Lachgasgebruik is af te raden voor zwangere vrouwen vanwege het risico op zuurstoftekort bij de baby.
• Lachgas uit slagroompatronen is lachgas wat niet bedoeld is voor menselijke consumptie. Het is nog onduidelijk of dit eventueel extra risico’s met zich meebrengt t.o.v. het veel beter onderzochte medisch lachgas. Vooralsnog zijn daar trouwens geen concrete aanwijzingen voor.
• Er zijn vermoedens dat er miniscule metalen deeltjes van de patroon mee kunnen komen in de ballon. Het is onbekend of dit daadwerkelijk kan gebeuren en wat de risico’s daarvan zijn.

Lachgas is voor zover bekend niet kankerverwekkend.

Incidenten

In Nederland zijn het aantal meldingen van acute gezondheidsincidenten na lachgas gebruik zeer beperkt. In de praktijk gaat het bijna altijd om mengintoxicaties. Dan kun je denken aan mensen die lachgas combineren met grote hoeveelheden alcohol, GHB of andere downers die het verdovende effect van lachgas versterken. Er zijn vooral in het buitenland berichtgevingen geweest over verstikkingen met (lach)gas door extreem roekeloos gebruik. Een voorbeeld is het gebruik van een gas met een plastic zak over het hoofd waardoor zuurstoftekort uiteindelijk het gevolg was. Andere incidenten hadden meestal te maken met gebruik met een professionele gascylinder en masker maarbij het mengsel heftig, langdurig en zonder zuurstof werd genomen. Bij gebruik van lachgas via ballonnen is zuurstoftekort niet te verwachten, omdat men de ballon los zou laten waardoor er niet voor lange tijd een tekort aan zuurstof kan ontstaan.

Het is bekend dat in de media in binnen- en buitenland lachgas regelmatig verward wordt met andere gassen zoals het zeer riskante butaangas, of andere drijfgassen.

AFHANKELIJKHEID

Het is nog niet duidelijk hoe groot de kans is dat je afhankelijk raakt van lachgas. We verwachten niet dat de kans groot is, maar we weten het niet. Mensen willen de gewenste effecten en kunnen daardoor geneigd zijn vaker te gaan gebruiken. De werkingsduur is kort, dus men kan soms geneigd zijn meer op een avond te nemen dan men van plan was.