In het oude centrum van Nieuwerkerk aan den Ijssel huist een van de mooiere en opvallendste kerken van Nederland. De dorpskerk in Nieuwerkerk is al eeuwenlang het herkenningspunt van het (oude) dorp en oude centrum. De kerk staat net buiten de oude bebouwing op de kruising van de Kerklaan en de Dorpsstraat. De kerk dateert uit het eerste kwart van de 16e eeuw. Op de plek van de huidige kerk heeft ooit een oudere kerk gestaan die gebouwd is als ‘dochter’ van de parochiekerk in Ouderkerk aan den IJssel. In de onrustige tijden voor de 80-jarige oorlog bleef de kerk voor een beeldenstorm gespaard. In 1578 is voor het eerst sprake van een predikant in plaats van de pastoor en doet de gereformeerde religie definitief zijn intrede.

De bouwstijl van kerktoren en schip is laatgotisch, met de toren – zoals gebruikelijk – aan de westkant. De torenklok is naar schatting 4 eeuwen oud. Iets jonger is een steen met inscriptie uit 1615, die in de noordelijke torenmuur is ingemetseld.

Op oude afbeeldingen is te zien, dat het schip van de kerk vrij lang is geweest. Opzij van de toren bevond zich de consistoriekamer, die in 1874 werd afgebroken en herbouwd. Een apart “secreet” werd in 1770 in de kerktuin geplaatst. In 1810 werd bij de bouw van een nieuw koor het schip ingekort, waarna in 1825 een flinke restauratie plaatsvond. De gebrandschilderde ramen waren toen al enige tijd verdwenen. In 1927 – 1928 werd de kerk nog grondiger onder handen genomen, onder andere voor dak-, muur- en funderingsherstel. Daarbij werd een nieuwe consistoriekamer tegen de zuidgevel van het koor gebouwd, met daarnaast een stenen toegangsportaal. Bovendien werden weer gebrandschilderde ramen aangebracht, ontworpen door L.F. Asperslagh. Daarbij werd de vanouds betegelde kerkvloer nog niet onderheid. Pas in 1973, bij de laatste restauratie, is daar verbetering in gebracht. Eeuwenlang is in en buiten de kerk begraven, totdat dit in 1829 definitief werd verboden. Desondanks fungeerde het kerkhof tot 1874 als algemene begraafplaats en tot 1910 werd het nog als zodanig aan de gemeente verhuurd. Twee grafstenen van steenbakkersfamilie Mijnlieff (met een laatste bijzetting uit 1905) herinneren daar nog aan.

Het kerkinterieur bevat nog enkele historisch waardevolle elementen uit de 17e eeuw. Te denken valt aan de kansel, die in 1863 werd verplaatst, gedateerde trekbalken; de koperen lessenaars en één of twee koperen kaarsenkronen; de overige een of twee kronen – uit ongeveer dezelfde tijd – werden in 1851 uit de Gouderakse kerk aangekocht. Het orgel van Pieter van Assendelft dateert weliswaar uit 1770, maar werd in 1890 gekocht van de r.k. parochie in Vlaardingen en tegen de torenmuur geplaatst. De orgelgalerij werd in 1928 vergroot. Het restant van het 17e- en 18e-eeuwse kerkzilver is in de 1966 verkocht, en prijkt nu deels in Rotterdamse musea en deels in het raadhuis. Voor de consistoriekamer werd ca. 1784 een allegorisch schoorsteenstuk geschilderd met als achtergrond de Zuidplas en de dorpskerk. Het werd in 1927 teruggeplaatst en in 1973 gerestaureerd.